Na het eerdere bezoek van de delegatie van de Kyoto University (Japan) aan de regio FruitDelta Rivierenland was het nu de beurt aan een groep van 15 internationale wetenschappers. Zij waren deelnemers aan de vijfdaagse IASC Conference in Utrecht en op 13 juli te gast in de regio. Hier maakten zij kennis met de praktijk van nieuwe gebiedsontwikkelingen en burgerinitiatieven. De coöperatie Bommelerwaar en de Coöperatieve Betuwse Fruitmotor zijn voorbeelden in de regio die nationale én internationale aandacht trekken.

Practicing the Commons
De conferentietitel van de IASC Conference was ‘Practicing the Commons’. ‘Commons’ gaat over het governance-model: de manier waarop bedrijvigheid en veranderingen in de samenleving worden georganiseerd, en dit steeds vaker door de gemeenschap. Zelfsturing (self-governance), coöperaties en institutionele verandering is in heel Nederland en de rest van de wereld zichtbaar. Juist in FruitDelta Rivierenland zijn er aansprekende voorbeelden van nieuwe collectieven die werken aan de voorziening van energie, voedsel, zorg, etc. Tijdens de excursie werd de conferentietitel eer aan gedaan: ‘Practicing the Commons’ bracht academici en praktiserende initiatiefnemers uit acht landen in verbinding met elkaar. Het werd een inspirerende middag.

Kennismaking regio
Met de bus vanuit Nijmegen maakten de deelnemers eerst kennis met het specifieke fruitlandschap van de FruitDelta. In het Veerhuis in Varik werd het gezelschap ontvangen met een mooie en voedzame biologische lunch van puur lokale producten. Kersen en pruimen maakten uiteraard de lunch af.

De Fruitmotor
Henri Holster van de Coöperatieve Betuwse Fruitmotor nam het gezelschap mee in de ontwikkelingen in de regio waar restfruit verwaard wordt tot pure winst voor de regio, maar waar ook herinvestering plaatsvindt in biodiversiteit en een mooier typisch fruitteeltlandschap. Een voorbeeld hoe circulaire economie tot leven komt is de productie van appelcider (de Betuwse Krenkelaar). Uiteraard ging Henri in op het coöperatieve model van samen investeren en profiteren in de regio. Bij het initiatief van de Fruitmotor is een groot aantal publieke en private partners betrokken, maar ook al 130 burgerleden. En dat terwijl de Fruitmotor pas in december 2016 van start is gegaan.

Bedrijfsbezoek: biologisch fruitteeltbedrijf
Vervolgens gaf Lois Ruissen een boeiende rondleiding over zijn biologische fruitteeltbedrijf. Tijdens deze rondleiding werd goed duidelijk wat de dynamiek is van een modern fruitteeltbedrijf. Van risico’s in de bedrijfsvoering (vorstschade in late voorjaar), tot spreiding van rassenkeuze, gewasbescherming tot verbinding met afzetketen en lokale gemeenschap. Deelnemers toonden grote belangstelling in de persoon en zijn bedrijf.

Coöperatie Bommelerwaar
Onno van Bekkum en Antje van Ginniken van Coöperatie Bommelerwaar waren speciaal naar de andere kant van de Waal gekomen om de bezoekers mee te nemen in de ontwikkelingen in de Bommelerwaard. Er zijn volop plannen voor een energieneutrale Bommelerwaard. Deze komen voort uit de grote Gebiedsconferentie en de behoefte van burgers om zich in de eigen regio te organiseren en minder afhankelijk te zijn van anderen. Sinds juni 2016 werkt de coöperatie Bommelerwaar hard aan de realisatie van Bommelerwaar-stroom. Onno onderstreepte nog eens het belang van een governance-model waar het gebied met haar burgers en behoeftes centraal staat bij de organisatie en het eigenaarschap. Niet de overheid die organiseert, niet de markt die domineert, maar de gemeenschap die vanuit ‘area-value’ economie en gebiedskwaliteit organiseert. Voor de wetenschappers was dit reden voor mooie discussie en food-for-thought.