Vragen en antwoorden

Op deze pagina leest u veelgestelde vragen bij de start van de Regio Deal in 2020. Goed om te weten: de Regio Deal en de projecten zijn inmiddels volop in ontwikkeling, daarom kunnen sommige vragen en antwoorden minder actueel zijn.

Klik op de + om de antwoorden te lezen.

Dit is drieledig:

    1. 7,5 miljoen euro aan extra financiering vanuit het Rijk.
    2. Toegang tot netwerken bij de provincie en het Rijk die ook weer kunnen bijdragen aan het versnellen om onze doelstellingen te realiseren.
    3. Nieuwe samenwerkingen bij concrete projecten die in onze eigen regio worden gerealiseerd. Want dat is waar we het uiteindelijk natuurlijk allemaal om doen.

Deze zijn tot stand gekomen door al bestaande agenda’s samen te brengen en daar elementen uit te halen die passen binnen het instrument van de Regio Deal. Deze is lokaaloverstijgend en dus géén gemeentedeal.

Dat doet het Dagelijks Bestuur van Regio Rivierenland. Laatstgenoemde is de kassier, alle financiën lopen via haar. Daarnaast is besloten om een subsidieverordening te maken. Deze bevat de criteria die opgenomen zijn in het afwegingskader. Het Algemeen Bestuur van Regio Rivierenland stelt de verordening vast. Het Dagelijks Bestuur stelt zogezegd uiteindelijk de bijdragen aan de projecten concreet vast. De Bestuurlijke Stuurgroep van de Regio Deal adviseert het Algemeen Bestuur. Deze structuur is vergelijkbaar met die van het Regionaal Investeringsfonds, met de rol van de Economic Board.

De Bestuurlijke Stuurgroep van de Regio Deal, de bestuurlijke vertegenwoordiging van procespartners die vanuit een helicopterview betrokken zijn bij het indieningsvoorstel. Hierin zitten de partners die in 2019 een alliantie aangingen om de Regio Deal als FruitDelta Rivierenland in te dienen bij het Rijk. Met het Rijk is afgesproken dat deze alliantie ook degene is die de projecten toetst op de gezamenlijk afgesproken doelen. De leden adviseren met mandaat van hun achterban. Bijvoorbeeld over de tekst van de Regio Deal (en ondertekenen deze). De Bestuurlijke Stuurgroep maakt zich hard voor de structurele samenwerking over projecten- en organisatiegrenzen heen.

Dit zijn projecten uit de regio (van de O’s) die al bestaan. De Regio Deal is namelijk een versnellingsagenda: projecten en plannen die al klaarliggen of al zijn gestart én die dus bijdragen aan het stimuleren van brede welvaart, worden er versneld mee uitgevoerd/gestart. Deze projecten zijn opgenomen op een groslijst die bij indiening is opgesteld en afgeleid van een afwegingskader. Dit afwegingskader is tot stand gekomen op basis van gesprekken met het Rijk en de tot dan toe bekende financiële en juridische spelregels behorend bij de Regio Deal.

Bij het indienen van de Regio Deal in 2019 zijn verschillende projecten bij het voorstel opgenomen. Voor de totstandkoming van deze lijst zochten wij met een coalitie van partijen naar onderwerpen en projecten passend bij de doelstellingen die het Rijk heeft geformuleerd. Het is dus niet zoals bij het Regionaal Investeringsfonds: wij beschikken over geld, vraag een bijdrage aan voor uw project. Wij hebben verbreding aangebracht in onze aanvraag: het klimaat en onze economische speerpunten (zie hieronder). Als coalitie formuleerden wij goede doelstellingen en projecten die daarbij horen. Het is dus niet: project zoekt geld, maar: doelstelling zoekt project. En daarmee zijn wij aan de slag gegaan.

Wat Regio Rivierenland betreft, gaat het om o.a. de drie economische speerpunten van FruitDelta Rivierenland, de Regionale Energiestrategie en de Woonagenda. De Regio Deal is dus geen optelling van alle ambities. De benoemde thema’s en prioriteiten passen dus in reeds door de gemeenteraden vastgestelde kaders in agenda’s of visies. De projecten worden uitgevoerd binnen de vier programmalijnen van de Regio Deal.

INCLUSIEF:

  • Kwalitatieve mismatch arbeidsmarkt verkleinen, versterken: ontmoetingen onderwijs-bedrijfsleven, regionale aanpak Voortijdig Schoolverlaten (ouderbetrokkenheid), regionale aanpak en werkwijze financieel fitheid

FRUIT:

  • Versterken aanbod infrastructurele toeristische voorzieningen en duurzame streekproducten
  • Toekomstbestendige energie-infrastructuur tuinbouw; vraag en aanbod van energie tussen ondernemingen gezamenlijk managen via smart grids (elektriciteitssysteem dat vraag beïnvloedt a.d.h.v. aanbod op dat moment)

DELTA:

  • Veerkrachtig maken waterberging: o.a. aanleg van klimaatbuffers en technische maatregelen ter verbetering van de inlaat

SAMEN:

  • Stimuleren burgerparticipatie
  • Borgen van nieuwe samenwerkingsverbanden richting de toekomst, bijvoorbeeld in relatie tot de Regionaal Energiestrategie

Van de 15 miljoen euro komt 3 miljoen euro van Provincie Gelderland en 4,5 miljoen euro van projecten die worden gefinancierd vanuit de Regio Deal. Het Rijk verdubbelt deze 7,5 miljoen euro tot 15 miljoen euro.

Voor het afsluiten van de Regio Deal stelde het Rijk namelijk als voorwaarde dat de Regio tot een gelijk bedrag inlegt. Het gaat hierbij om publieke cofinanciering. Daartoe wordt gerekend:

  • Bijdragen van provincie, gemeenten, waterschap
  • Bijdragen uit Europese fondsen
  • Rijksbijdragen, mits algemeen inzetbaar en verkregen via een decentralisatie-uitkering

De bijdragen mogen voortkomen uit bestaande budgetten en/of kredieten. Er is geen eis van ‘nieuw’ geld. Dit brengt met zich mee dat de concrete invulling van cofinanciering bij de invulling van de projecten niet uitsluitend voorbehouden is aan de gemeenten. We doen dit samen met onze regionale partners.

De naam is FRUIT, maar het gaat wel degelijk over meer dan fruit. Het gaat om agribusiness in zijn algemeenheid. Dit is een economische programmalijn, het gaat over de versterking van onze economische speerpunten. Bijvoorbeeld met een FruitTech Campus. Ook in de overige programmalijnen zit tuinbouw nadrukkelijk verankerd. Zoals in DELTA: het verminderen van het energieverbruik in de tuinbouw. We zetten in op belangrijke innovaties in de tuinbouwsector. Dat krijgt een prominente plek in de doelstellingen. Onze agrarische sector – en daarmee onze opgaven op dat vlak – wijkt af van die van andere regio’s. Kijk bijvoorbeeld naar stikstof: onze sector ‘eet’ hem op i.p.v. dat hij hem uitstoot. Dat vereist maatwerk.

Dit gebeurt op basis van projectfiches. Hierin omschrijven de indieners verschillende projectgegevens, waaronder welke bijdrage een project vraagt om de brede welvaart in de regio te stimuleren. Hierover zijn ook weer afspraken gemaakt met Rijk.

Er worden geen middelen van de Regio Deal verdeeld over de gemeenten. Een Regio Deal is een samenwerking tussen Rijk en regio om de kracht van de regio te versterken, het is lokaaloverstijgend en geen gemeentedeal. We noemen die samenwerking in deze regio FruitDelta Rivierenland. Wel kunnen er projecten vanuit gemeenten onderdeel zijn van de Regio Deal. Deze projecten moeten dan wel bijdragen aan het stimuleren van brede welvaart in de regio.  Omdat de coronacrisis ervoor zorgt dat niet alle projecten op de groslijst binnen de vereiste termijn gereed zijn voor beoordeling/start, is er een uitvraag gedaan bij gemeenten om al bestaande projecten (dus niet geheel nieuwe) aan te dragen. De aangescherpte spelregels van het Rijk geven ook de ruimte hiervoor.

De Regio Deal loopt tot en met 2023. Het afsluiten van de Regio Deal Dat is echter niet het einde, maar slechts het begin van een meer structurele samenwerking tussen FruitDelta Rivierenland, Rijk en Provincie. We hebben er vertrouwen in dat met behulp van deze Regio Deal de opgaven van dezer onze regio worden aangepakt en de brede welvaart in de regio wordt versterkt.

De projecten/projecteigenaren zijn verplicht periodiek te rapporten over de voortgang, maar ook over de bereikte resultaten en de besteding van het geld. Het Rijk vraagt ook om die informatie. De samenvatting van de rapportages zal ook worden gedeeld met de deelnemers in het samenwerkingsplatform en hun achterban, maar ook via deze website zodat de inwoners ook op de hoogte blijven.

De Regio Deal is een arrangement tussen regio’s en het Rijk om de kracht van de regio’s te versterken. Grote maatschappelijke opgaven vragen om een regionale aanpak. Met de Regio Deal krijgen regio’s de kans om hiervoor van het Rijk ondersteuning te krijgen in de vorm van financiële middelen, experimenteerruimte en expertise. In de Regio Deal maken Rijk en regio afspraken, waarbij het primair gaat om het samen oplossen van deze regionale opgave.

De acht gemeenten in Regio Rivierenland hebben in 2017 het Regionaal Investeringsfonds (RIF) ingesteld. Hierbij zij stellen zij jaarlijks € 3,- per inwoner beschikbaar, als onderdeel van de regionale samenwerking. Het RIF is specifiek bedoeld om innovatie en cross-overs op de drie economische speerpunten Economie & Logistiek, Agribusiness en Recreatie & Toerisme te stimuleren en vormt daarmee een wezenlijk onderdeel van het samenwerkingsplatform FruitDelta Rivierenland. Doorgaans kan er twee keer per jaar een subsidieaanvraag worden ingediend voor geld uit het RIF. Aanvragen worden getoetst op hun bijdragen aan de speerpunten.

De gemeenteraden speelden een belangrijk rol aan de voorkant. De raadsleden stelden de kaders vast voor de regio, namelijk in het Regionaal Economisch Ambitiedocument. Mede daarmee is de inhoudelijke basis gelegd voor de RegioDeal. Deze zal immers voor een groot deel bijdragen aan het versneld realiseren van regiobrede thema’s en projecten. De gemeenteraden hadden geen besluitvormende rol. Dit omdat, zoals gezegd, de Regio Deal een versnellingsagenda is; we werken binnen de kaders die eerder door de gemeenteraden zijn vastgelegd zoals de drie economische speerpunten en de Regionale Energiestrategie (RES). Ook hoeft er geen ‘nieuw’ geld te worden vrijgemaakt voor de projecten (zie ‘Hoe is het financieel geregeld?’). Het betreft geld dat al begroot en gelabeld is. Als gevolg daarvan hoeft het budgetrecht van de raden niet te worden aangesproken. Mocht zich het geval voordoen dat bij individuele projecten – waarvoor vanuit een gemeente een bijdrage is gevraagd – de dekking niet is geregeld, dan is mogelijk dat colleges bij de raden terugkomen.  Dan zijn de raden aan zet en zal de hiervoor gebruikelijke besluitvormingsprocedures worden doorlopen.

Bij de uitvoering van de Regio Deal hebben de raden geen formele rol. Maar zij worden wel betrokken bij de verschillende fasen van het proces. In de concrete uitvoering van één van de projecten van de programmalijn SAMEN zullen de raden nauw worden betrokken. Hierin is namelijk het volgende resultaat opgenomen: ‘Er is een gezamenlijk regionaal proces met gemeenteraden van Regio Rivierenland ingezet om hun regionale invloed en kracht te versterken.’ De raden worden hier vanzelfsprekend in positie gebracht om de lead te nemen.

De projectindieners/-eigenaren verplichten zich tot monitoring en het verstrekken van rapportages om de impact van hun project in de gaten te houden. Dat is wat het Rijk, de Provincie en wijzelf willen: resultaten boeken. Niet kleine stappen zetten, maar grote. Soms is het moeilijk meten op bepaalde onderdelen, met name op gebied van algemene economische doelstellingen. Maar we hebben concrete afspraken gemaakt over wat wij moeten realiseren en de monitoring daarvan.